Chưa phân loại

Lập Trình Game Scratch Cho Bé: Vừa Học Vừa Chơi, Tư Duy Logic Tăng Vọt!

Posted on by trang thuy

Scratch là gì?

Scratch là ngôn ngữ lập trình kéo-thả do MIT phát triển, phù hợp cho trẻ 7–14 tuổi. Bé ghép các khối lệnh (blocks) để tạo chuyển động, âm thanh, điểm số… và nhanh chóng làm ra một trò chơi hoàn chỉnh.

Lợi ích khi cho bé làm game với Scratch

  • Học qua chơi: làm – thử – sai – sửa, không sợ “lỗi code”.

  • Tư duy logic & Toán: biến, điều kiện, vòng lặp.

  • Sáng tạo & kể chuyện: tự thiết kế nhân vật, bối cảnh.

  • Kỹ năng mềm: kiên trì, trình bày sản phẩm, làm việc nhóm.

Chuẩn bị trước khi bắt đầu

  1. Truy cập scratch.mit.edu → Create (Tạo).

  2. Giao diện gồm: Stage (sân khấu), Sprites (nhân vật), Blocks (khối lệnh), Backdrops (phông nền).

  3. Quy ước nhanh:

    • Sự kiện: Khi nhấn cờ xanh → bắt đầu game.

    • Chuyển động: di chuyển x/y, quay trái/phải.

    • Điều khiển: lặp lại, nếu… thì.

    • Biến: điểm, thời gian, mạng.

Dự án mẫu 1: Game “Bắt Táo Rơi” (10–15 phút)

Mục tiêu: Di chuyển giỏ đựng trái cây bắt táo rơi xuống. Bắt được +1 điểm, rơi hụt –1 mạng.

Bước 1 – Tạo sprite & nền

  • Sprites: Basket (giỏ), Apple (quả táo).

  • Backdrop: bầu trời/đồng cỏ.

Bước 2 – Điều khiển giỏ

  • Khối lệnh (gắn cho Basket):

    • khi nhấn cờ xanh

    • mãi mãi

      • nếu phím mũi tên trái được nhấn → đổi x -10

      • nếu phím mũi tên phải được nhấn → đổi x +10

Bước 3 – Cho táo rơi

  • Biến toàn cục: điểm, mạng (mặc định 3).

  • Khối lệnh (gắn cho Apple):

    • khi nhấn cờ xanh → đặt điểm = 0, đặt mạng = 3

    • mãi mãi

      • đi tới x: số ngẫu nhiên -200 đến 200, y: 180

      • rơi xuống bằng lặp 30 lần → đổi y -10

      • nếu chạm Basket → phát âm thanh, đổi điểm +1

      • nếu chạm cạnh dưới → đổi mạng -1

      • nếu mạng = 0 → phát "game over", dừng tất cả

Mở rộng: tăng tốc độ theo điểm; thêm vật thể “bom” (chạm bom → -1 điểm).

Dự án mẫu 2: “Chạm Sao – Tránh Quái” (15–20 phút)

Mục tiêu: Nhân vật di chuyển bằng phím mũi tên, chạm Star +1 điểm; chạm Enemy trừ 1 mạng.

Các khối chính

  • Nhân vật:

    • mãi mãi → đọc phím → đổi x ±6, đổi y ±6

  • Sao:

    • nếu chạm nhân vật → đổi điểm +1, ẩn 0.3s, xuất hiện ở vị trí ngẫu nhiên

  • Quái:

    • mãi mãi → di chuyển theo trỏ tới nhân vật hoặc lắc trái/phải bằng nếu chạm cạnh → bật lại

    • nếu chạm nhân vật → đổi mạng -1

Mở rộng: thêm đồng hồ đếm ngược 60s bằng biến thời_gian giảm mỗi 1s; hết giờ thì so điểm.

Công thức “5 khối vàng” giúp bé làm bất kỳ game đơn giản

  1. Sự kiện bắt đầu: khi nhấn cờ xanh

  2. Vòng lặp: mãi mãi hoặc lặp lại n lần

  3. Điều kiện: nếu… thì (va chạm, đạt điểm,…)

  4. Chuyển động: đổi x/y, trỏ tới, trượt tới

  5. Biến số: điểm, mạng, thời_gian

Mẹo cho phụ huynh & giáo viên

  • Chia mục tiêu nhỏ: “hôm nay làm di chuyển”, “ngày mai thêm điểm/âm thanh”.

  • Khuyến khích kể chuyện: bé đặt tên game, viết mô tả 2–3 câu.

  • Luôn cho bé trình chiếu game cuối buổi → tăng tự tin.

  • Sao lưu dự án: File → Save now và Share để con khoe với bạn bè.

Muốn bé học bài bản và ra 1 game/tuần? Tham gia khóa “Scratch Game Cho Bé”: lộ trình 6–8 buổi, giáo trình dự án thực tế, có demo & feedback từng bài. Đăng ký ngay tại website: https://laptrinhkid.com/